Đền Cờn thuộc xã Quỳnh Phương, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An, gồm có đền trong và đền ngoài. Đền trong được lập nên để thờ Tứ Vị Thánh Nương là Dương Thái Hậu, Hoàng hậu và hai Công chúa nhà Nam Tống. Đền tọa lạc trên Gò Diệc, bên bờ sông Mai, nhìn về hướng Đông Bắc.

Đền Cờn nằm bên sông Hoàng Mai (Nghệ An)

Nằm ở xã ven biển Quỳnh Phương, huyện Quỳnh Lưu, Đền Cờn là một di tích lịch sử nổi tiếng linh thiêng của tỉnh Nghệ An. Theo xếp hạng của nhân dân thì đền Cờn đứng đầu cả về mặt nghệ thuật cũng như về mặt tín ngưỡng. Nơi đây thờ Tứ Vị Thánh Nương, là các nữ thần bảo vệ dân chài, vốn là một tín ngưỡng dân gian khá phổ biến của các cư dân ven biển Thanh Hóa, Nghệ An và nhiều nơi khác .

Di tích Đền Cờn

Cùng với di tích, từ lâu Lễ hội đền Cờn đã trở thành một lễ hội lớn nhất trong vùng. Trải qua những thăng trầm và biến thiên của lịch sử, di tích và Lễ hội đền Cờn ngày nay đã được phục hồi và trở thành điểm du lịch văn hóa tín ngưỡng tiêu biểu của tỉnh Nghệ An. Bài viết này chúng tôi sẽ tập trung phác thảo lại diện mạo của Lễ hội đền Cờn từ truyền thống đến hiện tại để qua đó góp phần tìm hiểu sự vận động và biến đổi của lễ hội này trong đời sống xã hội ngày nay

Đền Cờn trong

Tượng thờ Thánh trong đền Cờn

Mái đền có trang trí nhiều họa tiết hoa văn truyền thống

Đền Cờn xây dựng từ thời Trần, được vua Trần Anh Tông và vua Lê Thánh Tông trên đường đi đánh giặc phương Nam đến thắp hương. Do Tứ Vị Thánh Nương hiển linh phù trợ đánh thắng giặc nên nhà vua đã ban cấp tiền bạc xây dựng đền bề thế, uy nghiêm, trở thành trung tâm tín ngưỡng của cư dân vùng biển.

Nghệ thuật chạm khắc tinh sảo

Đền Cờn có kiến trúc đồ sộ

Một góc bên trong đền Cờn

Đền có phong cảnh hữu tình, kiến trúc đồ sộ, với nhiều mảng chạm khắc đề tài “Tứ linh tứ quý”. Đền Cờn nổi tiếng là ngôi đền đẹp và linh thiêng nhất xứ Nghệ.

Cây Đa cổ thụ trong đền

Cây Đa cổ thụ của Đền Cờn

Lễ hội đền Cờn là một lễ hội vùng của tỉnh Nghệ An. Trước đây, lễ hội mở từ ngày 15 tháng chạp đến 30 tháng giêng âm lịch hàng năm. Nay được tổ chức trong ba ngày 19-20-21 tháng giêng âm lịch hàng năm cuốn hút đông đảo du khách thập phương về dự.

Lễ hội Đền Cờn

Lễ Tế